I realized recently I have a problem with the various forms of the word “friend” in Polish, so “przyjaciel”, and even for a long time I couldn’t remember the word at all. Finally, I know why. Poles seem to avoid using the word almost entirely and I just don’t hear it used often enough to use it properly. Why is that?
How Americans use the words for “friend”
It’s well known that Americans are friendly and in English we use the word “friend” quite liberally. We also have the words “colleague” (so a friend from work, not to be used about people outside work) and “acquaintance” (for people you just know but aren’t necessarily close with), but those are only for when you want to be very specific about how well you know the person. Most of the time, we’ll just use the word “friend” to really refer to anyone we know personally. The closeness relationship of the relationship doesn’t matter much in this case. It could be anyone you know, even if you haven’t really talked to them in years. We are essentially “friends” with everyone we know. So, this really shows that we don’t have much distance between people. We often wants to be “friends” immediately, and we consider most people we know to be our “friends”.
How Poles use the words for “friend”
Poles are NOT at all like Americans in that way. Most people are not their friends. Honestly, I think for most Poles maybe 2-3 people in their lives fall into that category; however, when we’re talking about those people, they’ll usually use a different word. So, in Polish, the more common words are “kolega/koleżanka” (colleague, but is used for people outside of work unlike in English) or “znajomy/znajoma” (acquaintance), but the actual word friend “przyjaciel” is basically used for idk who… your best best best friend ever? I just don’t hear people using it. They’ll pretty much always call their friends “kolega” when referring to them, which is just odd to me – even kids at school. My son’s friends at preschool are “koledzy” not “przyjaciele”. Why? Really though – what’s the reason? I mean it’s not like using the word itself requires something of you. Is it a historical thing? – like just in case you had to put some distance between you and another person if they turn out to be bad? Or perhaps I’m exaggerating…that does happen a lot…
Help me understand!
If you’re a Pole, do you use the word “przyjaciel” very often? Who can shed some light on this? I’m sure plenty of you have something to say, so let me know in the comments so I can understand it a bit more!
22 Comments
Well, to be honest I don’t remember when I’ve used a word „przyjaciel” last time to describe someone, even to people that in English I would call close friends. Calling or being called „przyjaciel” implies a strong bond and willingness for sacrifice for the other person– even if we are ready for it naming it would show too much emotion which also is badly seen in Polish culture.
BTW, if you are not familliar with read „Przyjaciele” by Adam Mickiewicz(we read it in school).
https://www.youtube.com/watch?v=rW8RfH8sMLw
https://literat.ug.edu.pl/amwiersz/0023.htm
and a popular song „Koledzy”
https://www.youtube.com/watch?v=mQgrONttysI
https://teksciory.interia.pl/malenczuk-i-waglewski-koledzy-tekst-piosenki,t,630470.html
Hah ok so basically you don’t use it. That’s what I figured, but I wasn’t sure if it was just the people close to me or if it was a thing that applied to all Poles. I will check out those links – thanks!
You should think about “przyjaciel” more like “ukochany”, it’s not about loving someone, I mean how important is that word. There are a lot of people who don’t call that way anyone whole life. In my opinion friend isnt right translation for przyjaciel, but unfortunately there is no better word for this in English.
Oh, so it’s just that strong? Ok, well now it makes more sense. It’s funny that the word translates to friend then because it really doesn’t seem to be the same. But then again really often it seems like “kolega” and “znajomy” are used kind of interchangeably for “friend”, which seems kinda weird to me as well.
Słowo “przyjaciel” ma nieco inne znaczenie niż angielskie friend. Angielska wersja tego słowa jest dużo bardziej zdewaluowana. Myślę że to jest trochę podobna sytuacja jak w przypadku słów kocham cię i I love you, zgadzam się z autorem tego filmu, film posiada angielskie napisy https://www.youtube.com/watch?v=2_UnXUpqS-Y że jeżeli dane słowo jest używane zbyt często, to zaczyna zatracać swoje pierwotne znaczenie.
Tomasz – rozumiem, co napisałeś, ale gdy słowo jest w ogóle nieużywany to też jest dla mnie trochę dziwne? Zapytałam męża kiedy mogę używać “przyjaciel” i powiedział, że nie wie. To też trochę dziwne, nie? W jakim kontekście mogę używać słowo “przyjaciel” w takim razie? Po co istnieje?
Przyjaciel to rodzina z wyboru. To osoba na którą możesz liczyć w każdej chwili, a najbardziej w tych złych. To osoba z którą masz więź, znasz i cenisz, a ta osoba ceni Ciebie, możesz jej zaufać. Przyjaciel to ktoś naprawdę wyjątkowy. Gdy ktoś jest Twoim przyjacielem to po prostu to wiesz nie musisz tego nazywać. Określenie kogoś swoim przyjacielem to wielkie wyróżnienie ale również zobowiązanie. W ingliszu ;p wszędzie jest friend, w pracy w sklepie, u nas to taki bardziej pal tak myślę.
Świetny blog 🙂
Polak w sytuacji , w której użyjesz słowa przyjaciel zrozumie Cię w ten sposób, że chcesz po prostu podkreślić wyjątkowość relacji, która Cię z osobą nazywaną przyjacielem łączy. Kwestia jest bardzo subiektywna i w zasadzie użycie tych słów zależy tylko i wyłącznie od Ciebie.
Jako że jesteś kobietą odwołam się może do emocji. Przyjacielem nazywamy bliższą sercu osobę aniżeli kolega czy znajomy. Przyjaciel jest osobą, z którą pozostajesz w bardzo bliskich relacjach, któremu możesz zaufać. Może to być np. częsty bywalec w Twoim mieszkaniu – osoba z poza rodziny, ale traktowana jak jej członek. Przyjacielem nazwiesz osobę, dla której jesteś skłonna do poświęceń i vice versa. Kwestia – tak jak pisałem – jest w 100% subiektywna i to od Ciebie zależy użycie. Przyjaciel jest wierny, serdeczny, oddany. Kolega niekoniecznie. Z definicji słownikowej używamy słowa przyjaciel w kontekście człowieka okazującego komuś lub czemuś swoją sympatię. np. przyjaciel jako synonim miłośnika(do zastosowania zastępczo) np. zwierząt. Eufemistycznie nazywamy tak uwaga!! kochanka. Jak chcesz, to Ci pstryknę zdjęcie słownika polskiego PWN z 1979 roku w kontekście tych dwóch słów. Przyjacielska relacja nacechowana jest bliskością, koleżeńska już niekoniecznie. Tak jak pisałem może to być użyte w kontekście kochanka, a sam wybór pomiędzy słowami jest tylko i wyłącznie sprawą indywidualną! Różnicujemy w kontekście podkreślenia i stopniowania bliskości relacji i nic więcej, a użycie jest kwestią indywidualną.
Dawid – dziękuję za wytłumaczenie 🙂 Już jeszcze lepiej rozumiem słowo “przyjaciel” po polsku. Pewnie, że możesz robić zdjęcie słownika 🙂
Leah Ja uważam, że słowa “przyjaciel” można używać w stosunku do osób, które zna się bardzo dobrze bardzo długo, co najmniej kilka jeśli nie kilkanaście lat, w Ameryce mam wrażenie, że słowa “friend” można użyć nawet w stosunku do osoby, którą spotka się raz/dwa razy w całym swoim życiu i nigdy więcej jej nie zobaczy. Z tego powodu uważam podobnie jak @Radek, że nie jest to odpowiednie tłumaczenie dla tego słowa.
Ok więc po prostu twój “best friend” powiedzmy… może np z dzieciństwa. Tak, masz rację – można używać słowo “przyjaciel” dla prawie wszystkich których znasz, więc dlatego używamy np “best friend” albo “close friend”. Może nie ma sensu dla was, tak jak nieużywanie słowa “przyjaciel” nie ma sensu dla mnie. Oglądałam ten filmik – bardzo ciekawy! Dzięki za dyskusję 🙂
The word “przyjaciel” in Polish is attached to a very strong emotion. I would say “friend” is more like “kolega”, “acquaintance” is maybe “znajomy”. But “przyjaciel” is someone who you’re devoted to, just as you are devoted to a lover, but in a platonic way. It really means someone who always has your back, who you are loyal to, who understands you, but who you’re not involved with in a romatic way.
I think that the world “friend” in English and “przyjaciel” in Polish aren`t the same! The first one for Polish speeakers would mean someone who is liked by them but not necescarily a close person. They would translated this as… znajomy or kolega (mate). The second one is understood as somebody who we have known for years, can rely on in difficult situations and never lets us down. In English this person probably would be called ” best friend” or “close friend” as you have written above. We simply aren`t as open as Americans and we don`t overuse big frazes if you know what I mean. However, if we get know the person better and let them get in an our world we will keep in touch longer, I suspect. Does this mean that US people can`t make friendship? Absolutely not-there are cultural differences at its best. By the way I`m not Piotr from the first post and I like your writting in Polish-really impressive!
I agree with the previous comments, “przyjaciel” is more than “friend”. Usually there is only a couple of people we’d call “przyjaciel” and one of them could be “najlepszy przyjaciel”, so any special ranks from American movies and books (like BFF) just don’t work here very well.
It’s a bit more complicated with “kolega”: at school the children in your class are automatically your “koledzy/koleżanki” (rarely “przyjaciele”, although teenage girls tend to have a circle of “przyjaciółki” or “psiapsiółki”), but for an adult I feel it’s normal to have “znajome/i z pracy” and reserve “kolega” for people you actually know quite well.
Cześć,
uważam że w Polsce rzadko używamy określenia “przyjaciel” ponieważ niesie ze sobą wspólne przeżycia, emocje, poleganie na sobie, zaufanie. Zdecydowanie, w życiu codziennym, mówimy znajomy, kolega.
The gradation in terms of how close the relationship is znajomy > kolega > przyjaciel
Znajomi are people whom you know casually, but don’t meet/talk to that often, maybe every few weeks or months.
Koledzy are usually used for school/work mates, someone whom you meet (almost) every day. You don’t need to have a particularly strong bond with them, just being in the same place is enough.
Przyjaciele are your real and true friends – someone who you can always talk to and share your feelings. This does not imply meeting frequently, you may just chat on phone/online if you live far apart.
Note that “przyjaciel” is also sometimes used as an euphemism for someone in an informal sexual relationship if the speaker does not wish to offend conservative folks. Especially if said relationship is homosexual.
Hey Leah!
Thank you for such an interesting post. Made me think of how I use the word “friend” in Polish. I concluded that I actually call “przyjaciel/przyjaciółka” only a few people. These are people I’ve known for years and I feel very attached to. Otherwise, I just use “kolega/koleżanka”, “kumpel/kumpela”, “znajomy/znajoma” or I am trying to be more precise by saying “sąsiad/sąsiadka”, “kolega/koleżanka z pracy”, “syn/córka X”.
@Kinga twoja wypowiedź to, najbardziej sensowna odpowiedz na to pytanie. 100%
The word “przyjaciel” is so emotionally charged, I probably only used it a couple of times in my life ?. For my girl friends I will use the English word “bestie” and for guy friends “ziom” but when I talk about them to someone else they are my “koledzy” xD One of my friends uses the word “kumpela” when talking about her friends or even “ziomówa” xD I think young girls are most likely to use the word “przyjaciółka” but it can sound pretty corny so I think they use “psiapsiółka” or “psiapsi” more often instead.
I suppose Polish women are much more likely to have “przyjaciółki”. Men just refer to their friends as “kumple” (or “ziomy” for the younger generation).
“Przyjaciel” is a person that is very close to you. Your confidant, a person that you love on the same level as brother or sister. Basically it’s a family you choose.
My teacher explained this to me by comparing przyjaciel more to English “best friend,” so generally a native speaker would only use this work for max 1-2 people that they know, if they regard anyone at all that closely.